Η εποχική αλλεργία, γνωστή και ως αλλεργική ρινίτιδα, χαρακτηρίζεται από την αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος σε ένα αλλεργιογόνο. Ως αλλεργιογόνο ονομάζεται οποιαδήποτε ξένη ουσία την οποία δεν αναγνωρίζει ο οργανισμός. Στην περίπτωση της εποχικής αλλεργίας όταν ένα αλλεργιογόνο εισέλθει στον οργανισμό, συνήθως μέσω της μύτης και του στόματος, ενεργοποιείται άμεσα η αντίδραση του ανοσοποιητικού με αποτέλεσμα τη δημιουργία ερεθισμού και φλεγμονής στο ρινικό βλεννογόνο και τους αεραγωγούς. Το πιο κοινό αλλεργιογόνο είναι η γύρη προερχόμενη από δέντρα και φυτά κατά την διάρκεια της ανθοφορίας τους. Άλλα δυνητικά αλλεργιογόνα αποτελούν η μούχλα, η σκόνη, τα ακάρεα καθώς και το τρίχωμα των ζώων. Στην περίπτωση αυτή η αλλεργία σταματά πλέον να καλείται εποχική καθώς μπορεί να είναι παρούσα ακόμη και καθόλη τη διάρκεια του έτους.
Ποια είναι τα συμπτώματα της εποχικής αλλεργίας;
Τα συμπτώματα της εποχικής αλλεργίας είναι συνήθως ήπιας σοβαρότητας και τις περισσότερες φορές δεν αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την υγεία. Επηρεάζουν όμως δυσάρεστα την ποιότητα ζωής του ατόμου που τα εμφανίζει για όσο διαρκούν. Τα κυριότερα από αυτά είναι:
- Φτέρνισμα
- Ρινική συμφόρηση και ρινική καταρροή
- Δακρύρροια
- Ερυθρότητα ματιών
- Κνησμός στα μάτια, την μύτη και τον λαιμό
- Συμφόρηση στα αυτιά
- Βήχας
- Πονοκέφαλος
- Αδυναμία συγκέντρωσης
- Κακή ποιότητα ύπνου
- Μειωμένη διάθεση
Πως αντιμετωπίζεται η εποχική αλλεργία;
Η αντιμετώπιση της αλλεργίας είναι κατά κύριο λόγο συμπτωματική, αφού διαρκεί συνήθως τόσο όσο και η έκθεση του οργανισμού στο αντίστοιχο αλλεργιογόνο που την προκαλεί. Υπάρχουν παρόλα αυτά αρκετά μέσα που μπορούν να μειώσουν σημαντικά την ένταση και την διάρκεια των συμπτωμάτων.
Πρόληψη
- Η αποφυγή της έκθεσης στο αλλεργιογόνο είναι και ο πιο σημαντικός τρόπος για την αποφυγή της εκδήλωσης αλλεργίας. Αυτό μπορεί να γίνει με διάφορους τρόπους. Για παράδειγμα κάποιος που εμφανίζει αλλεργία στη γύρη των δέντρων, θα μπορούσε να αποφύγει τις εξόδους τις μέρες της έξαρσης των επιπέδων της γύρης ή με ισχυρούς ανέμους. Ακόμη μια έξοδος θα μπορούσε να γίνει με τη χρήση μιας μάσκας προστασίας ώστε να ελαχιστοποιείται στο μέγιστο η επαφή με το αλλεργιογόνο. Μερικά δελτία καιρού στο διαδίκτυο συμπεριλαμβάνουν επίσης την ανάλυση των επιπέδων της γύρης στην ατμόσφαιρα. Αυτό σε συνδυασμό με την πρόβλεψη της εκάστοτε δύναμης του αέρα μπορεί να βοηθήσει στο σωστό χρονικό σχεδιασμό των εξωτερικών δραστηριοτήτων και υποχρεώσεων.
- Η χρήση ενός καθαριστή αέρα, μπορεί να διατηρήσει τους εσωτερικούς χώρους καθαρούς και ελεύθερους αλλεργιογόνων. Τόσο το σπίτι όσο και ο χώρος εργασίας θα πρέπει να αερίζονται συχνά ώστε να ανανεώνεται ο αέρας, με εξαίρεση ωστόσο ημέρες με δυνατό άνεμο αφού αυτό μπορεί στην πραγματικότητα να επιδεινώσει την κατάσταση. Η διατήρηση καθαρών χώρων με απουσία σκόνης μπορεί να μειώσει σημαντικά την ένταση των συμπτωμάτων. Υπενθύμιση ότι φορείς αλλεργιογόνων μπορούν να είναι και τα κατοικίδια ζώα όταν αυτά κυκλοφορούν εκτός σπιτιού, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις ακόμη και το τρίχωμα τους είναι δυνατόν να αποτελέσει αιτία αλλεργικής αντίδρασης.
- Η αλλαγή των ρούχων άμεσα μετά την επιστροφή στο σπίτι από μια έξοδο δεν πρέπει να αμελείται καθώς είναι ένας ικανός τρόπος για τον περιορισμό της εξάπλωσης των αλλεργιογόνων.
Διαχείριση εποχικής αλλεργίας
Εφόσον κάποιος γνωρίζει ήδη τι του προκαλεί την αλλεργία και δεν είναι εφικτή η αποφυγή του αλλεργιογόνου η λήψη μέτρων για την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων πριν ακόμη αυτά ξεκινήσουν είναι ιδανική. Αυτό μπορεί να γίνει με τους ακόλουθους τρόπους:
- Ρινοπλύσεις και οφθαλμικές σταγόνες. Η κύρια επαφή με τα αλλεργιογόνα πραγματοποιείται ως επι το πλείστον μέσω της μύτης, των ματιών και του στόματος. Ο συχνός καθαρισμός τόσο της μύτης με ρινικές πλύσεις όσο και των ματιών με αμπούλες φυσιολογικού ορού ελαχιστοποιούν τόσο το μέγεθος του φορτίου του αλλεργιογόνου, όσο και τον χρόνο παραμονής του στα σημεία εισόδου του οργανισμού. Συνιστάται να προτιμώνται σταγόνες ματιών με συστατικά όπως η εκτοΐνη, το χαμομήλι, ή η ευφρασία, μαζί με υαλουρονικό οξύ διότι ενυδατώνουν και καταπραΰνουν από τους ερεθισμούς. Είναι ασφαλή, αποτελεσματικά και μπορούν να διασφαλίσουν τόσο την καθυστέρηση της έναρξης των συμπτωμάτων όσο και την μειωμένη τους ένταση.
- Συμπληρώματα διατροφής. Η κερσετίνη είναι ευρέως γνωστή για τις αντιαλλεργικές της ιδιότητες και αποτελεί ένα φυσικό αντιϊσταμινικό, αφού δρα εμποδίζοντας την απελευθέρωση της ισταμίνης, μιας ουσίας που εμπλέκεται σε μεγάλο βαθμό στην εκδήλωση της αλλεργίας. Είναι πλούσια σε βιοφλαβονοειδή και έχει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση. Φυσική πηγή κερσετίνης αποτελούν τα κρεμμύδια, φρούτα όπως τα μήλα, τα μούρα, τα κεράσια και τα σταφύλια, το μπρόκολο, το κόκκινο κρασί και το τσάι. Στην ίδια κατηγορία με την κερσετίνη ανήκει και η ρεσβερατρόλη. Είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, εμφανίζει ισχυρή αντιοξειδωτική δράση και φαίνεται πως επίσης διαθέτει αντιαλλεργικές ιδιότητες. Κυριότερη πηγή ρεσβερατρόλης αποτελούν τα σταφύλια και το κόκκινο κρασί.
Φαρμακευτική αντιμετώπιση
Εάν η ένταση των συμπτωμάτων είναι τέτοια που πλέον είναι δύσκολη η διαχείριση τους ακόμη και με τα παραπάνω μέσα, υπάρχει η δυνατότητα λήψης φαρμακευτικής αγωγής πάντα κατόπιν συμβουλής γιατρού ή/και φαρμακοποιού. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν συνήθως τα αντιϊσταμινικά σκευάσματα σε διάφορες μορφές(ρινικά σπρέι, κολλύρια, χάπια) καθώς και διάφορα ρινικά αποσυμφορητικά και κορτιζονούχα σπρέι.
ΧΡΙΣΤΙΝΑ ΡΟΥΜΕΛΙΩΤΗ
ΦΑΡΜΑΚΟΠΟΙΟΣ
BSc Φαρμακευτικής στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης
